Intentie van mededogen voor de dag
In de Tibetaanse boeddhistische traditie, wordt mededogen gezien als één van de hoogste spirituele idealen en krachtigste uitdrukking van onze menselijkheid. Om ons mededogen vorm te geven, is het mogelijk de dag of elke activiteit te beginnen met ‘het formuleren van een intentie’. Dit is een contemplatieve werkwijze die voortkomt uit de traditionele Tibetaanse meditatie. Op die manier gaan we na of we nog steeds verbonden zijn met onze diepere aspiraties, ons mededogen voor onszelf en anderen. Mededogen is met vriendelijkheid ook één van de belangrijkste redenen waarom we indertijd zijn gaan mediteren.
Onze intentie en onze motivatie zijn direct samenhangend met het begrip motivatie. Ze wijzen naar hetzelfde. Bij het begrip intentie wordt alleen de klemtoon iets meer gelegd op weloverwogen en/of opzettelijk. Een intentie betekent dat we die intentie in een specifieke situatie in praktijk willen brengen. Het begrip motivatie blijft iets algemener en geeft achtergrond aan de intentie.
Het is mogelijk deze beoefening met het formuleren van een intentie voor de dag elke dag te doen. Idealiter is het om het als eerste in de morgen te doen als het ook maar even schikt. We kunnen het ook in de trein of bus doen, of achter ons bureau voordat we de werkdag beginnen. We hebben slechts 2-5 minuten nodig zonder dat we daarbij worden onderbroken. Het is goed om dit te doen omdat onze intentie de toon zet voor hoe we de dag ingaan. De veronderstelling is dat ons dat gedurende de dag helpt. En mochten we onze intentie vergeten zijn, dan kunnen we even later opnieuw een korte tijd (2-3 minuten) investeren om het weer even op te pakken. Enzovoort.
De beoefening: een intentie uitspreken
Zit allereerst in een comfortabele zithouding. Je kunt op een stoel zitten (bijvoorbeeld op je werk), je kunt ook op een meditatie kussen zitten (eventueel thuis). Als je in een stoel zit, houd je voeten op de grond. Dat geeft een gevoel van gegrondheid, geaardheid. Als je op een stoel zit, gebruik dan ook liever de rugleuning niet. Dat maakt dat je rechterop zit. Het is ook mogelijk de oefening liggend te doen, gebruik dan een stevige ondergrond. Zie ook de shamatha instructie op deze website voor een preciezere instructie.
Als je de goede houding hebt gevonden, ontspan dan je lichaam zo goed mogelijk. Als je ontspannen bent, betekent dat dat je nergens naar toe hoeft, dat je niet hoeft na te denken over wat je straks moet doen en niet meer nadenkt of wat je net gedaan hebt. Ontspannen betekent dat je even hier en nu kunt zijn. Hier betekent dat je op deze plek bent; nu betekent dat je in het moment bent. Als het nodig is span dan even je lichaam om het even later los te laten. Besteed in het bijzonder aandacht aan je schouders en je nek.
Als je ontspannen bent, adem dan drie tot vijf keer een diepe ademhaling. Inhaleer tot diep in je onderbuik. Laat daarna de adem gaan. Het helpt als je uitademt door je mond. Dat maakt het gemakkelijker.
Als je eenmaal goed gesetteld bent, contempleer dan op de volgende vragen: ‘wat is het dat ik diep waardeer? Wat wens ik vanuit de kwaliteit van mededogen voor mezelf, wat wens ik voor mijn geliefden en wat wens ik voor de wereld?’.
Houd je aandacht een tijdje bij deze vragen. Wellicht komen er antwoorden op, wellicht niet. Als er geen specifieke antwoorden opkomen, maak je dan geen zorgen. Vroeger of later komen ze wel. Blijf bij de vraag. In het Westen is de houding vaak dat we verwachten antwoorden te krijgen op vragen. Maar een andere methode is om onze vraag bij ons hart te leggen en te wachten tot er een antwoord komt. Vaak komt die. Ook is het mogelijk dat na een tijdje de vraag verdwijnt en vervangen wordt door een andere vraag. Mochten er er antwoorden komen erken ze dan en kijk welke gevoelens en dergelijke die antwoorden bij jou oproepen.
Maak tot slot van deze korte sessie een krachtige en bewuste intentie voor de dag. Je kunt bijvoorbeeld een intentie ontwikkelen zoals: ‘vandaag wil ik mezelf meer bewust worden van mijn lichaam’. Of: ‘vandaag wil in mijn omgang van anderen beter letten op hoe ik me voel wat betreft mijn lichaam, wat ik zeg en wat ik denk’. Of: ‘vandaag wil ik niemand pijn doen. Ik wil zonder oordelen en aardiger zijn in de omgang met anderen’. Probeer bij het formuleren van je intentie die in overeenstemming te brengen met dat wat voor jou belangrijk is vanuit de eerdere wensen voor jezelf en anderen op basis van dat je meedogend wilt zijn.
De intentie zo nu en dan herhalen
Op deze manier zetten we de toon voor de dag. Het is mogelijk deze beoefening te herhalen indien we halverwege de dag vergeten welke intentie we ook alweer hadden geformuleerd. De kracht van zoiets zit ook in de herhaling. In de herhaling kunnen we de beoefening wel iets korter doen bijvoorbeeld 1-2 minuten.
Bovenstaande beoefening is verwant met het begin en midden van de beoefening goed in het begin, midden en einde op deze website. Klik op de link voor meer informatie.